Otizm Belirtileri

2-3 Yaş Otizm Belirtileri Nelerdir?

Otizm belirtileri 2-3 yaş arasında genellikle sosyal, dil ve davranışsal farklılıklarla kendini gösterir. Bu yaş grubunda çocuğunuzda gözlemleyebileceğiniz yaygın otizm belirtileri şunlardır:

Sosyal Alanda Otizm Belirtileri

• Göz teması kurmama ve ismi söylendiğinde tepki vermeme.
• Yüz yüze etkileşime ilgisiz kalma ve oyun oynamayı başlatmama.
• Duygusal karşılık vermekte zorlanma (gülümsemeye karşılık vermeme gibi).
• Erişkinlerin dikkatini çekmede isteksizlik, ilişkileri başlatmama.
• Basit talimatlara uymama ve parmakla işaret etmeme.
• Akranlarıyla oynamaya veya onların oyunlarına katılmaya ilgi duymama.

Dil Gelişiminde Görülen Otizm Belirtileri

• Konuşmada gecikme (2 yaşında basit cümleler kuramama).
• Cevap vermek yerine söylenenleri tekrar etme.
• Garip sesler çıkarma veya anlamsız konuşmalar yapma.
• ‘Sen, ben, o’ gibi zamirleri karıştırma, kendisinden üçüncü tekil şahıs olarak bahsetme.

Tekrarlayıcı Hareketler ve Kısıtlı İlgi Alanları

• El çırpma, sallanma, kendi etrafında dönme gibi tekrarlayıcı hareketler.
• Dönen nesnelere aşırı ilgi gösterme (örneğin araba tekerleği).
• Oyuncakları sıraya dizme veya onları amacına uygun olmayan şekilde kullanma.
• Nesneleri yalayarak veya koklayarak keşfetmeye çalışma.

Duyusal Hassasiyetler

• Fiziksel temastan hoşlanmama veya bazı kumaşlardan rahatsız olma.
• Belirli seslere veya ışıklara aşırı tepki gösterme.
• Tek tip gıdaya yönelme ve aşırı yemek seçme (pürüzsüz gıdalar, katı yiyecekler gibi).

Bu belirtiler çocuğunuzda fark ediliyorsa, bir uzmana başvurmak erken teşhis açısından önemlidir. Erken müdahale, çocuğunuzun sosyal ve dil gelişimini desteklemek için kritik bir rol oynar.

4 Yaş Otizm Belirtileri Nelerdir?

Otizm belirtileri 4 yaşında, özellikle dil ve sosyal etkileşimde daha belirgin hale gelebilir. Çocuğunuzda bu yaş grubunda gözlemleyebileceğiniz yaygın otizm belirtileri şunlardır:

• İsmiyle seslenildiğinde tepki vermeme: Adına seslenildiğinde çocuğun dikkatini çekmekte zorluk yaşanabilir.
• Tekdüze ses tonu kullanma: Konuşmalarında duygu tonlaması yapmama ve monoton bir ses tonu kullanma sıkça görülür.
• Cümleleri veya kelimeleri tekrar etme: Söylenen cümleleri veya kelimeleri anlamadan tekrar etme (ekolali) sık rastlanır.
• Kelimeleri net kullanamama: Bazı kelimeler ve cümleler düzgün ifade edilemeyebilir ya da belirsiz olabilir.
• İkili iletişimde zorluk çekme: Diğer insanlarla karşılıklı konuşma başlatmakta ve devam ettirmekte zorlanabilir.
• Şakaları anlamada güçlük çekme: Şakalar, mecazlar ve söz oyunlarını anlamakta zorluk çekebilir ve bunları korkutucu bulabilir.
• Duygusal ifadelerde zorluk: Duygularını ifade etmede ya da başkalarının duygularını anlamada güçlük yaşayabilir.

Bu belirtiler çocuğunuzda fark edilirse, erken teşhis ve müdahale ile destekleyici önlemler alınabilir.

6-12 Ay Arası Bebeklerde Otizm Belirtileri Nelerdir?

6-12 ay arası bebeklerde otizmin erken belirtileri, sosyal etkileşim ve dil gelişiminde farklılıklar olarak gözlemlenebilir. Bu yaş grubunda otizm açısından risk oluşturabilecek belirtiler şunlardır:

• Ses veya hece tekrarlarının olmaması: ‘Bababa, dedede’ gibi seslerin ve hecelerin nadir kullanılması.
• Yüz temasından kaçınma: Konuşan kişinin yüzüne bakmama ve göz kontağı kurmada zorluk.
• Sesli yanıt vermeme: Ebeveyninin ya da bakım veren kişinin sesine karşı tepki vermeme.
• Karşılıklı gülümsememe: Gülümsemeye nadiren yanıt verme veya hiç gülümsememe.
• Adına tepki vermeme: Özellikle 9 aylıkken, adı söylendiğinde dönüp bakmama.
• Kucağa alınma isteğinin zayıf olması: Kucağa alınmak ya da oyun oynamak için beklenti göstermeme.
• Bay bay yapmama: Kendiliğinden ‘bay bay’ gibi basit hareketleri yapmama.
• Ortak dikkat eksikliği: Bir nesneye dikkat çekildiğinde bakmama ve ilgisizlik.

Bu belirtiler erken dönemde fark edildiğinde, erken teşhis ve müdahale otizm spektrumundaki çocuklar için önemli bir fark yaratabilir.

Yetişkinlerde Otizm Belirtileri Nelerdir?

Yetişkinlerde otizm belirtileri, sosyal etkileşim, iletişim ve davranışsal farklılıklarla kendini gösterebilir. Yetişkin bireylerde otizmin yaygın belirtileri şunlardır:

• Sosyal ilişkilerde zorlanma: Diğer insanlarla etkileşim kurmada zorluk, arkadaşlık ve iş ilişkilerinde problemler yaşama.
• Sosyal ipuçlarını anlamakta güçlük: Mimikleri, jestleri ve vücut dilini yorumlamakta zorlanma.
• Tekrarlayan davranışlar: Belirli rutinlere aşırı bağlılık, alışkanlıklarda değişikliklere direnç gösterme.
• Duyusal hassasiyetler: Yüksek sesler, parlak ışıklar veya belirli dokulara karşı aşırı hassas olma.
• Göz teması kurmada zorlanma: Göz teması kuramama veya göz teması kurmaktan kaçınma.
• Mecaz ve şakaları anlamakta güçlük: Kelimeleri ve ifadeleri tam anlamıyla algılama, mecaz anlamları veya şakaları anlamakta zorlanma.
• Duygusal ifadelerde eksiklik: Duygularını ifade etmekte zorlanma ve başkalarının duygularını anlamakta güçlük.

Bu belirtiler, yetişkin otizm spektrum bozukluğunun işaretleri olabilir ve bu durumda bir uzmana başvurmak faydalıdır.

Yalancı Otizm Belirtileri Nelerdir?

Yalancı otizm belirtileri, otizme benzer semptomlar gösterse de genellikle daha hafif seyreder ve tam olarak otizm tanısı koydurmaz. Bu durumdaki bireylerde görülen yaygın belirtiler şunlardır:

• Göz teması kurmada zorlanma: Göz teması kurmaktan kaçınma veya zorluk yaşama.
• İletişimde güçlük: Hem sözlü hem de beden diliyle iletişimde zorluklar.
• Tekrarlayıcı davranışlar: Takıntılı veya tekrar eden davranışlar sergileme.
• Sosyal ilişkilerde zorlanma: Anormal sosyal davranışlar ve sosyalleşmede güçlük çekme.
• Motor gelişimde sorunlar: Hareket becerilerinde problemler.
• Görsel ve mekansal algı problemleri: Nesneleri görsel veya mekansal olarak algılamada zorluk.
• Duyusal hassasiyet: Tat, koku, işitme ve dokunma gibi duyularda artan veya azalan hassasiyet.

Bu belirtiler, otizme benzerlik göstermekle birlikte, genellikle daha hafif seyredebilir ve farklı tanılar gerektirebilir.

Hafif Otizm Belirtileri Nelerdir?

Hafif otizm belirtileri, daha az belirgin olabilir ancak sosyal, iletişim ve davranışsal alanlarda zorluklara yol açabilir. Yaygın hafif otizm belirtileri şunlardır:

• Dil ve konuşmada gecikme: Konuşmanın başlamasında ya da gelişiminde gecikmeler.
• İletişimde zorluk: Sözlü ve sözsüz iletişimde güçlük çekme, jest ve mimik kullanımında eksiklik.
• Zaman kavramında sorunlar: Zamanı algılamak ve yönetmekte zorlanma.
• Duyusal hassasiyetler: Tat, koku, görme, dokunma gibi duyulara aşırı veya az tepki verme.
• Tekrarlayan davranışlar: Rutinlere sıkı bağlılık ve tekrarlayan hareketler.
• Soyut kavramları anlamada zorluk: Özellikle soyut düşünceler ve kavramları anlamakta güçlük çekme.
• Kaygı bozuklukları: Yüksek seviyede kaygı ve stres tepkileri.

Bu belirtiler, hafif otizm spektrum bozukluğuna işaret edebilir ve genellikle erken müdahale ile desteklenebilir.